Svetionici su kroz vekove uvek fascinirali kako ljude pojedinačno, tako i celokupna ljudska društva. Simbol svetionika oduvek se povezivao sa nečim pozitivnim, spasilačkim.

O svetionicima su pisane knjige, pevane su pesme i oni zapravo predstavljaju sunce noćnog neba moreplovcima na otvorenom moru i jedinu nadu usled velikih talasa i oluja.

Jedan takav objekat uvršten je i u Sedam svetskih čuda Starog sveta. Taj svetionik nalazio se u današnjem Egiptu, u Aleksandriji.

Šta ako vam kažemo da svoj svetionik poseduje i bojničko selo Gornje Brijanje. Svi vrlo dobro znamo da je Srbija trenutno zemlja bez mora. Pored Gornjeg Brijanja ne prolazi ni jedna velika reka. Odakle onda svetionik?

      Gornje Brijanje je realtivno poznato mesto u celoj Srbiji. Uglavnom se uzima kao jedno od mesta sa najkomičnijim nazivima i često se polemiše otkud je baš to ime dato ovom naselju. Uglavnom, meštani smatraju da se nekada tu nalazila močvara i da je po njoj selo dobilo ime.

Nepravedno je zapostavljeno selo u korist samog imena. Samo selo je nekarakteristično u odnosu na većinu bojničkih. Ono je pretežno ravničarsko, nalazi se na nadmorskoj visini od 230 metara, sa dominantnim zelenilom i sa velikom obradivom površinom. Liči pomalo na neka sela, ako ne baš u Vojvodini, onda barem u Šumadiji.

Na jedinoj manjoj uzvišici nalazi se naš „svetionik“. Taj svetionik zapravo predstavlja crkvu posvećenu svetom Savi. Hram posvećen istom svetitelju u Beogradu, predstavlja svakako najimpozantniju građevinu Srpske pravoslavne crkve.

Nisu se obrukali ni meštani Gornjeg Brijanja. Crkva u njihovom mestu zaista jeste jedna od najlepših i najkarakterističnijih u celom Jablaničkom okrugu.

Iznad ulaza u samu crkvu se izvija ogromna kupola, koja doslovno pri ulasku u selo podseća na svetionik. Tu se nalazi i zvonik koji poziva meštane na bogosluženje. „Svetionik“ krase pravougaoni prozori koji su zaštićeni drvetom.

Ispod same kupole stoji divno oslikana ikona najvećeg Srbina koji je ikada živeo. Zaista izgleda da svaki hram božiji koji nosi ime svetitelja srpskog Save, ima posebnu lepotu i draž.

Pored same crkve nalazi se mali konačić, koji može služiti vernicima da se okrepe, ali i da se okupe prilikom raznih proslava.

Crkva je sagrađena 1897. godine na inicijativu samih meštana. Do oslobođenja južnih krajeva naše zemlje 1878. meštane ovog mesta opsluživao je paroh iz crkve u Pečenjevcu. Kako je mesto raslo javila se i potreba za crkvom.

Pre podizanja hrama, formirana je parohija u okviru eparhije Niške, u čiji sastav su ušla sela: Gornje Brijanje, Donje Brijanje, Međa, Kosančić, Stubla, Gornji Drenovac, Donji Drenovac i Obilić. Za prvog paroha postavljen je jerej Stevan Popović.

Crkvi je zemljište darovao Toma Cakić iz Gornjeg Brijanja i ona je konačno izgrađena te 1897. godine. Na stogodišnjicu od podizanja crkve, promenjena je fasada na samom objektu i u potpunosti je renoviran krov.

   Jedanaest godina kasnije, meštani Gornjeg Brijanja su se opet pokazali pred Bogom. 2008. godine crkva je kompletno renovirana i preuređena, te je do danas taj izgled očuvan i u potpunosti netaknut.

      Ovo mesto zaista ima dosta prednosti. Ravničarsko je, plodno, blizu Bojnika, sa divnom crkvom. Nema razloga da se ovde mladi ne vraćaju. Situacija danas ipak nije najpovoljnija, jer se broj meštana smanjuje.

Vredno je napomenuti da je opština Bojnik u ovom selu, prošle godine napravila višenamenski teren za raznorazne sportove i aktivnosti mladih, jedan od najmodernijih u našem okrugu. Subvencija za mlade ima, potrebna je samo volja za opstankom i ljubav prema rodnom mestu.

Uz sve napomenutu verujemo i nadamo se da će Gornje Brijanje  ostati živo i u narednim decenijama i vekovima i da će naš „svetionik“ godinama pozivati ljude nedeljom na liturgiju.

Ovaj tekst je napisan u okviru projekta „Duhovna vertikala opštine Bojnik“, koji naše udruženje realizuje u saradnji sa opštinom Bojnik.